حس بویایی غیرمعمول در کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم

بر طبق پژوهشی که در سال 2015 توسط گروهی از محققین انجام شد و در مجله کورنت بیولوژی منتشر شد، کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم ممکن است رایحه‌های خوب و بد را از بینی خود مانند سایر کودکان استشمام نکنند؛ یافته‌های این پژوهش حاصل از انجام یک تست تشخیصی ساده در بین کودکان خردسال بوده است. بسیاری از افرادی که دارای اختلالات عصبی همچون اسکیزوفرنی یا برخی اختلالات دوران کودکی هستند ممکن است در برخی حواس خود از جمله حس بویایی دچار مشکل باشند. کودکان با اختلال طیف اوتیسم نیز از این دسته مستثنی نیستند؛ آن‌ها نیز ممکن است مشکلاتی در ارتباط با حواس خود به‌ویژه حس بویایی داشته باشند. علی‌رغم پژوهش‌های بسیاری که در مورد پردازش حسی در بین کودکان با اختلال اوتیسم شده است؛ اما تحقیقات کمی در مورد تفاوت حس بویایی در بین این کودکان با سایر همسالانشان انجام شده است. نتایج حاصل از این دسته از پژوهش‌ها محدود و کمی متفاوت است. مقاله‌ای که در سال 2014 درباره‌ی حس بویایی کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم منتشر شد، نشان می‌دهد که این کودکان رایحه‌ها را به نسبتی شدید‌تر از همسالان خود استشمام می‌کنند. پژوهشی جدید (2015) نیز نشان می‌دهد هم حس بویایی در کودکان اوتیسم دچار اختلال است و هم آنکه واکنش تغییریافته این کودکان به ‌بوها با نقص در ارتباطات اجتماعی آن‌ها مرتبط است؛ در نتایج این پژوهش آمده است که اختلال در استشمام بوها ممکن است نشان‌دهنده‌ی ناتوانی در تشخیص نشانه‌ها و علائم اجتماعی مرتبط با بوها باشد. در پژوهش یاد شده دو گروه از کودکان، گروهی دارای اختلال طیف اوتیسم و گروهی دیگر بدون اختلال و دارای رشد بهنجار که همگی به طور میانگین ۷ساله بودند، شرکت داده شدند. در بینی این کودکان لوله‌ی کوچکی به نام کانولای بینی قرار گرفت؛ این دستگاه می‌تواند به طور مستقیم بوها را به داخل بینی هدایت کند و جریان هوای داخل لوله‌های بینی را اندازه بگیرد. به‌طورکلی، بیشتر افراد زمانی که در مجاورت رایحه‌های مطبوع قرار می‌گیرند، نفس عمیق‌تری نسبت به حالت عادی می‌کشند تا هوای بیشتری با بوی خوشایند وارد بینی آن‌ها شود، و در مورد رایحه‌های نامطبوع رفتار افراد متفاوت است و سعی می‌کنند با حبس هوا و عدم تنفس عمیق از ورود هوا با بوی ناخوشایند به داخل بینی جلوگیری کنند. کودکان بدون اختلال رفتاری این‌چنین داشتند؛ اما به نظر نمی‌رسید که کودکان اوتیسم نسبت به کیفیت بوها واکنشی نشان دهند؛ آن‌ها با شدّت کم‌وبیش یکسان هر دو رایحه را استشمام می‌کردند. از طرفی هرچه واکنش کودک به بوها کمتر بود، نقص او در مقیاس توانمندی‌های اجتماعی نیز پایین‌تر بود. نتایج این آزمایش برای بسیاری از پژوهشگران حوزه اختلال طیف اوتیسم جالب‌توجه بود؛ بااین‌حال، بسیاری از آن‌ها عنوان می‌کنند که تعداد نمونه‌ی کودکان در این آزمایش بسیار کم بوده است، و این پژوهش نیاز به جامعه‌ای بزرگ‌تر و بررسی بیشتر دارد. یکی دیگر از انتقادات به این پژوهش آن است که باید قبل از اجرای این دسته از پژوهش‌ها حس بویایی در کودکان ارزیابی شود؛ باید مشخص شود که آیا کودک قادر به استشمام بوها هست یا خیر. به‌طورکلی آنکه، محدودیت‌های کلامی و مشکلات حسی در کودکان اوتیسم فضا را برای انجام بسیاری از پژوهش‌ها برای شناخت هرچه بهتر این اختلال محدود کرده است؛ امید است تا با پیشرفت علم و مطالعات جدید و بروز بتوان قدمی برای شناخت بهتر این اختلال، تشخیص به هنگام و زودهنگام این اختلال و همچنین روش‌های درمانی مؤثر برداشت.