خدمات اتیسم در موسسه دوست اتیسم مجموعه‌ای از خدمات تخصصی ارائه می‌دهد که شامل توانبخشی اتیسم، کاردرمانی، گفتاردرمانی، رفتاردرمانی، آموزش مهارت‌های اجتماعی و حمایت خانواده است. این خدمات با هدف بهبود مهارت‌های ارتباطی، رفتاری و زندگی روزمره کودکان و بزرگسالان طیف اتیسم طراحی شده و کیفیت زندگی آنها را ارتقا می‌دهد.
خدمات اتیسم
موسسه دوست اتیسم با ارائه مجموعه‌ای جامع از خدمات اتیسم، در مسیر حمایت از کودکان و بزرگسالان طیف اتیسم و خانواده‌هایشان گام برمی‌دارد. این خدمات تخصصی شامل توانبخشی اتیسم، کاردرمانی، گفتاردرمانی، رفتاردرمانی، آموزش مهارت‌های اجتماعی و حمایت خانواده است و با هدف ارتقای کیفیت زندگی و رشد مهارت‌های فردی طراحی شدند. هر فرد طیف اتیسم دارای نیازها و چالش‌های منحصر به فرد است و به همین دلیل خدمات موسسه به صورت شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.
توانبخشی اتیسم در این مسیر نقش کلیدی دارد و با تمرکز بر تقویت مهارت‌های ارتباطی، حرکتی و اجتماعی، به کودکان کمک میکند تا در محیط‌های مدرسه، خانه و اجتماع عملکرد بهتری داشته باشند. کاردرمانی و گفتاردرمانی، دو رکن مهم این خدمات هستند که به بهبود مهارت‌های کلامی و غیرکلامی و توانایی انجام فعالیت‌های روزمره کمک می‌کنند. رفتاردرمانی مبتنی بر اصول ABA نیز با آموزش مهارت‌های هدفمند و کاهش رفتارهای مشکل‌ساز، مسیر رشد و یادگیری را برای کودکان هموار میکند.
علاوه بر این، آموزش مهارت‌های اجتماعی و زندگی روزمره و حمایت خانواده بخش جدایی‌ناپذیر خدمات موسسه است. والدین و مراقبان با دریافت آموزش‌های کاربردی و پشتیبانی مستمر، نقش فعالی در فرآیند درمان دارند و می‌توانند محیطی امن و سازنده برای رشد کودک فراهم کنند. موسسه دوست اتیسم باور دارد که هر کودک شایسته دریافت بهترین خدمات تخصصی است و با استفاده از این خدمات، مسیر رشد، یادگیری و تعامل اجتماعی به بهترین شکل ممکن برای افراد طیف اتیسم هموار می‌شود.
کلاس‌های شناختی-رفتاری
این کلاس‌ها با هدف تقویت توانایی‌های شناختی و اصلاح الگوهای رفتاری کودکان برگزار می‌شوند. در این جلسات، بر پرورش مهارت‌های شناختی پایه، مهارت‌های زندگی روزمره، مهارت‌های خودیاری پایه و پیشرفته تمرکز می‌شود. همچنین از طریق برنامه‌های تخصصی، شکل‌دهی و تقویت رفتارهای مثبت و در مقابل، کاهش و حذف رفتارهای معیوب و آسیب‌زا دنبال می‌شود. مربیان با بهره‌گیری از روش‌های علمی و تمرین‌های هدفمند، به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های تمرکز، حافظه، حل مسئله و مدیریت هیجان‌های خود را بهبود بخشند. این فرایند نه‌تنها به رشد فردی کودک کمک میکند، بلکه زمینه‌ساز موفقیت او در تعاملات اجتماعی نیز خواهد بود.
کلاس سنجش (آمادگی ورود به مدرسه)
این کلاس‌ها ویژه کودکانی است که در آستانه ورود به مدرسه قرار دارند. در این دوره، علاوه بر آمادگی سنجش پیش از مدرسه، آموزش مهارت‌های شناختی پایه و پیش‌دبستانی و نیز آموزش مفاهیم و کاربرد آنها مورد توجه قرار می‌گیرد. توانایی‌های پیش‌نیاز تحصیلی از جمله شناخت رنگ‌ها، شکل‌ها، مفاهیم پایه ریاضی، مهارت‌های شنیداری و دیداری نیز ارزیابی و تقویت می‌شود. همچنین کودک با مفاهیم اولیه نظم، پیروی از دستورالعمل‌ها و برقراری ارتباط با معلم و همسالان آشنا می‌شود. هدف اصلی این کلاس‌ها، آماده‌سازی کودک برای ورود موفق به محیط آموزشی و کاهش چالش‌های احتمالی در سال‌های ابتدایی مدرسه است.
کلاس حرکتی و اصلاح حرکتی
این کلاس‌ها با تمرکز بر رشد مهارت‌های حرکتی درشت مانند راه رفتن، دویدن، پریدن و تعادل و همچنین مهارت‌های حرکتی ظریف مانند نوشتن، گرفتن مداد، بستن دکمه و استفاده از وسایل کوچک طراحی شده‌اند. تمرین‌های عملی و بازی‌های هدفمند باعث بهبود تعادل، هماهنگی بدن، قدرت عضلانی و کنترل حرکتی می‌شود. همچنین مشکلاتی همچون تأخیر رشدی، ناهماهنگی حرکتی، ضعف در نوشتن یا مشکلات وضعیت بدنی شناسایی و اصلاح خواهد شد. این جلسات علاوه بر تقویت عملکرد جسمی، به افزایش اعتماد به نفس کودک در فعالیت‌های روزمره و بازی‌های گروهی نیز کمک می‌کنند.
کاردرمانی و یکپارچگی حسی
کاردرمانی ویژه کودکان اتیسم بر ارتقای توانایی‌های لازم برای استقلال در زندگی روزمره و بهبود پردازش‌های حسی تمرکز دارد. در این جلسات، مشکلات پردازش حسی از طریق ارزیابی تخصصی و مداخلات هدفمند شناسایی و اصلاح می‌شوند. استفاده از روش‌هایی مانند ماساژ حسی، تمرین‌های یکپارچگی حسی، بازی‌های لمسی، فعالیت‌های تعادلی و کار با وسایل حسی به کودک کمک میکند تا پاسخ‌های مناسب‌تری به محرک‌های محیطی مانند صدا، نور، لمس و حرکت نشان دهد. این فرآیند موجب کاهش حساسیت‌های بیش از حد یا کم‌پاسخی حسی، افزایش تمرکز، آرامش، و توانمندی کودک در انجام فعالیت‌های فردی و اجتماعی می‌شود. هدف نهایی این کلاس‌ها، ارتقای کیفیت زندگی و فراهم‌سازی شرایطی است که کودک بتواند با استقلال و اعتماد به نفس بیشتری در محیط خانه، مدرسه و جامعه حضور یابد.
گفتاردرمانی
کلاس‌های گفتاردرمانی به بهبود توانایی‌های گفتاری، زبانی و ارتباطی کودکان اختصاص دارد. درمانگران با استفاده از روش‌های تخصصی، مشکلاتی مانند تأخیر در گفتار، اختلال در تلفظ، لکنت، اختلالات زبانی و مشکلات در بلع یا تولید صدا را ارزیابی و درمان می‌کنند. این جلسات بر تقویت درک زبانی، گسترش واژگان، بهبود روانی گفتار و آموزش روش‌های جایگزین ارتباطی (AAC) تمرکز دارند. هدف نهایی گفتاردرمانی، افزایش توانایی کودک در بیان نیازها، برقراری ارتباط مؤثر و روان، و مشارکت فعال‌تر در محیط خانواده و اجتماع است.
خدمات حمایتی
یکی از فعالیت‌های موسسه خیریه دوست اتیسم، تهیه و اهدای پک‌های حمایتی و کمک معیشتی به خانواده‌های عضو مجموعه با کمک حامیان گرامی موسسه است که در مناسبت‌های مختلف مثل ماه رمضان، شب یلدا، عید نوروز و… به خانواده ها اهدا می‌شود تا در حد توان خود، پاسخگوی بخشی از دغدغه‌ی این عزیزان باشیم.
ارزیابی های تشخیصی و تخصصی
ما با همکاری متخصصین دوست اتیسم، برنامه‌های ارزیابی تشخیصی و ارزیابی‌های تخصصی گفتاردرمانی، کاردرمانی حسی-حرکتی و… را برای کودکان در نظر می‌گیریم. بعد از انجام ارزیابی‌ها، خانواده‌ها در مورد مداخلات مورد نیاز کودک در آن زمینه و همینطور نحوه‌ی دریافت این مداخلات، توسط متخصصین راهنمایی می‌شوند.
خدمات آگاهی‌رسانی
از دیگر خدمات موسسه خیریه دوست اتیسم می‌توان به برگزاری ایونت‌های مختلف در پاساژها، مترو، فرودگاه و… و همینطور تهیه، ترجمه و چاپ محصولات فرهنگی روز دنیا در حوزه‌ی اتیسم (شامل کتاب‌ها، پوسترها، بروشورها و…)، جهت آگاهی‌افزایی والدین و اطلاع‌رسانی برای جامعه اتیسم اشاره کرد.
خدمات آموزشی رایگان
با توجه به اینکه همه‌ی کودکان از جمله کودکان با اختلال طیف اتیسم حق استفاده از آموزش با کیفیت و مناسب را دارند، ما در این راستا با کمک خیرین گرامی مجموعه، فرصت بهره‌مندی از آموزش‌های مناسب را در کلینیک‌های تحت حمایت خود، برای خانواده‌های کم برخورداری که امکان دریافت این آموزش‌ها را برای کودک‌شان ندارند، فراهم می‌کنیم.
بورسیه مربی
همچنین ما در هر دوره تربیت مربی دوست اتیسم، یک نفر از افراد مشتاقی که شرایط پرداخت هزینه‌ی دوره را ندارد، بورسیه می‌کنیم تا فرصت شرکت در این دوره‌ها برای افراد کم برخوردار نیز امکان‌پذیر باشد.
ما مفتخریم در کنار خود، پزشکان و متخصصین حوزه‌ی بهداشت و سلامتی را داشته باشیم که با اتیسم و شرایط افراد اتیسم آشنایی داشته و درک درستی از نحوه‌ی برخورد با کودکان اتیسم و خانواده‌های آنها دارند. این عزیزان به صورت دوره‌ای به مجموعه ما دعوت می‌شوند تا در زمینه‌های مختلفی شامل گرفتن آزمایش خون به صورت دوره‌ای، خدمات دندان‌پزشکی، بینایی‌سنجی، شنوایی‌سنجی و… همراه خانواده‌های اتیسم عضو مجموعه باشند.
یکی از خدمات مهم موسسه خیریه دوست اتیسم، راه‌اندازی کلینیک‌های تحت حمایت دوست اتیسم توسط تیم توسعه‌ی مجموعه و با حمایت خیّرین دوست اتیسم است. تمام مراحل راه‌اندازی، تجهیز و آموزش کادر متخصص توسط موسسه‌ی خیریه‌ی دوست اتیسم، مدیریت و برنامه‌ریزی می‌شود. با تلاش تیم توسعه تاکنون دو مرکز توانبخشی تحت حمایت دوست اتیسم در استان‌های قزوین و گلستان، به مرحله‌ی راه‌اندازی و بازگشایی رسیده است و اکنون در حال تلاش برای گسترش امکانات و راه‌اندازی این مراکز در استان‌های دیگر نیز می‌باشد.
خدمات مددکاری و مشاوره‌ای
موسسه خیریه دوست اتیسم همچنین علاوه بر ارزیابی مددکاری خانواده‌ها برای ارائه حمایت‌های مورد نیاز آنها، امکان استفاده از خدمات مشاوره‌ای را برای خانواده‌های کودکان اتیسم مجموعه توسط مشاوران و روانشناسانی که شناخت نسبتا کاملی از اتیسم و شرایط آنها دارند فراهم میکند.