روش های کمک به خیریه تنوع بسیاری دارند. افرادی که قصد انجام کار خیر و کمک به نیازمندان را دارند می‌توانند به شیوه‌های مختلف اقدام به کمک‌رسانی کرده و در این کار بشردوستانه سهیم باشند. در ادامه ضمن ارائه توضیح درباره ماهیت «خیریه» و برشمردن وظایف موسسات خیریه به بهترین روش‌های کمک خواهیم پرداخت.
خیریه در ظاهر شاید نهادی مدرن باشد، اما کار خیر قدمتی بسیاری طولانی‌تر از آنچه فکر می‌کنیم دارد. در ایران می‌توان رد پای کار خیر را در پیش از اسلام و متون زردشتی و در مراسم‌های مختلف این آیین هم یافت. در جامعه مدرن سازمان خیریه مرکزی است که صرفا به خاطر اهداف نیکوکارانه تاسیس شده است. هدف سازمان خیریه کمک به گروه‌های مختلف مردم بوده و معمولا هر مرکز خیریه روی یک هدف خیر مشخص متمرکز است. مانند کمک به کودکان بی‌سرپرست، کمک به خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم، زنان خشونت‌دیده و… گاهی اوقات موسسه خیریه تنها یک هدف مشخص را دنبال نکرده و انواع اهداف خیر را هم پوشش می‌دهد.
سازمان‌های خیریه اشکال مختلفی دارند و می‌توانند در قالب بنیاد، مراکز تضامنی و شرکت‌ها باشند. گاهی موسسات خیریه دولتی و گاهی هم شخصی هستند. البته مراکز خیریه بیشتر غیرانتفاعی و خصوصی هستند و بقای آنها تا حد زیادی وابسته به کمک‌های مردمی و اسپانسرهای مالی آنها است. پشتوانه اصلی موسسات خیریه دولتی، دولت است. البته افراد و گروه‌های شخصی هم همچنن به این مراکز کمک خواهند کرد. در خیریه‌ها اقدامات مختلفی انجام می‌شود. مثل فعالیت‌های آموزشی، اشتغال‌زایی، جمع‌آوری کمک و کارهای درمانی.
روش های کمک به خیریه
روش های کمک به خیریه بسیارند. در جامعه امروز و با گسترش اهداف و ابزارهای موسسات خیریه، افرادی که علاقمند به انجام کار خیر هستند می‌توانند به صور مختلف در کار خیر سهیم شوند. در ادامه به ۲۰ روش جمع آوری کمک مالی در خیریه اشاره می‌کنیم:
۱. کمک نقدی مستقیم:
یکی از روش های کمک به خیریه ها کمک مالی است که برای همگان آشنا است. برخی مراکز خیریه صندوقی به خانه خیرین فرستاده و در زمان مشخصی این صندوق‌ها را جمع‌آوری کرده و برای اهداف خیریه مورد استفاده قرار می‌دهند. گاهی نیز افراد خود با واریز مبالغ مشخصی به حساب‌های ارائه شده توسط موسسه خیریه به ساده‌ترین شیوه ممکن می‌توانند اقدام به کمک‌رسانی کنند.
۲. کمک غیرنقدی:
برخی کالاها یا خدماتی به موسسات خیریه ارائه می‌کنند که ارزش بسیاری برای بقای موسسه خیریه دارد. اهدای مواد غذایی از آن جمله است.
۳. کمک دولتی:
کمک‌های مراکز دولتی هم می‌تواند از دیگر روش های کمک به خیریه باشد.
۴. اسپانسری:
شرکت‌های مختلف خصوصی در راستای مسئولیت اجتماعی خود، می‌توانند با ارائه کمک به شیوه اسپانسری، از مراکز خیریه پشتیبانی کنند.
۵. دریافت حق عضویت:
دریافت حق عضویت، هرچند اندک برای افرادی که قصد مشارکت در کار خیر دارند، می‌تواند زندگی آدم‌های بسیاری را دگرگون کند.
۶. انجام پروژه‌های مشترک:
گاهی اشخاص یا مراکز دولتی و خصوصی با انجام پروژه‌های مشترک در حوزه کاری خود، به مراکز خیریه کمک می‌کنند.
۷. تبلیغات رسانه‌ای:
افراد مشهور و محبوب با کمک شهرت رسانه‌ای خود در شبکه‌های اجتماعی مختلف و رسانه‌های دیداری و شنیداری می‌توانند، درخصوص مراکز خیریه دست به آگاهی‌بخشی زده و به آنها کمک کنند.
۸. رایزنین جذب:
برخی افراد هم می‌توانند با عنوان رایزن جذب، معرف موسسه خیریه شوند. اینگونه روش های کمک به خیریه امروزه اثربخشی زیادی داشته است.
۹. برگزاری مراسم و جشن‌ها:
یکی از روش های کمک به خیریه برگزاری مراسم و جشن‌های مختلف به مناسبتهای گوناگون است. با این کار ضمن آگاهی‌بخشی درخصوص اقدامات موسسه، کمک‌های مختلف هم جمع‌آوری می‌شود.
۱۰. صندوق‌های مالی:
صندوق‌های مالی از جمله اقداماتی است که بخصوص بانک‌ها می‌توانند در کمک به موسسات خیریه انجام دهند. با این کار وام و تسهیلات مالی به این موسسات اعطا می‌شود.
۱۱. پرداخت خمس و زکات:
بسیاری از افرادی که به دنبال راهی برای پرداخت خمس و زکات و یا نذورات خود هستند می‌توانند با این شیوه به موسسات خیریه کمک کنند.
۱۲. تولید و فروش:
موسسات خیریه با تولید محصولات یا فروش کالاهای مختلف کمک‌هزینه دریافت می‌کنند.
۱۳. کارآفرینی:
با ایجاد فرصت‌های کارآفرینی برای مددجویان، موسسات خیریه نه تنها به توانمندسازی پرداخته‌اند، بلکه راهی برای کمک هم به‌کارگرفته‌اند.
۱۴. ارائه خدمات:
ارائه خدمات در حوزه فعالیت موسسه خیریه هم راه دیگری برای دریافت کمک است.
۱۵. اجاره مکان:
یکی از روش های کمک به خیریه اجاره دادن مکان یا محلی به این موسسات است.
۱۶. کمک عاطفی:
کمک صرفا نباید مالی باشد، پشتیبانی عاطفی و حضور در مراکز و ارائه پشتیبانی عاطفی هم در بهبود روحیه پرسنل و مددجویان نقش دارد.
۱۷. کمک فیزیکی:
گاهی برخی داوطلبان با حضور در موسسات خیریه اقدام به کارهای داوطلبانه کرده و بدون دریافت مزد، به موسسه و افراد نیازمند آن کمک می‌کنند.
۱۸. کمک شفاهی:
برخی افراد با اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی درباره موسسه خیریه و اهداف آن به جمع‌آوری کمک‌های مالی به این موسسات کمک می‌رسانند.
۱۹. کمک مالی خیابانی:
تبلیغات محیطی و حضور داوطلبان در خیابان‌ها، ضمن آگاهی‌بخشی درباره موسسه خیریه، امکان جذب کمک مالی شهروندانی که در شهر شلوغ در حال رفت‌وآمد هستند را فراهم می‌کند.
۲۰. کمک از راه دور:
برخی شهروندان که در خارج از ایران زندگی می‌کنند نیز به صورت مستقیم و غیرمستقیم با انواع روش های کمک به خیریه به این مراکز یاری می‌رسانند.
وظایف موسسات خیریه
از جمله وظایف موسسات خیریه جمع‌آوری منابع لازم با کمک خیرین برای انجام هدف مورد نظر موسسه است. این مراکز همچنین اقدام به فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی در حوزه فعالیت خود کرده و برای دریافت کمک‌های مردمی دست به اطلاع‌رسانی و خبررسانی درباره روش های کمک به خیریه می‌زنند. مثلا موسسه خیریه فعال در حوزه اوتیسم، ضمن آگاهی‌بخشی درباره این اختلال، نیاز به اطلاع‌رسانی و جلب توجه خیرین نیز دارد. رابطه موسسه خیریه و خیرین نباید یک طرفه باشد. در بهترین حالت، نیاز به تعامل سازنده بین خیرین و مرکز خیریه است.
مراکز خیریه موظف هستند که اقدامات خود را ثبت کرده و از شفافیت کامل مالی و اداری برخوردار باشند. این کار در بنای اعتماد نقش مهمی دارد تا بین مرکز خیریه و مراکزی که به دنبال سودجویی و کلاهبرداری هستند تمایز روشنی برقرار شود. موسسات خیریه به جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیرنقدی و سپس به‌کارگیری کمک‌ها در راستای اهداف خیری که برای آن تاسیس شدند می‌پردازند. این کار می‌تواند تامین خوراک، پوشاک، دارو باشد یا ارائه آموزش و درمان. گاهی هم به ساخت مراکز درمانی یا آموزشی می‌پردازند.
نتیجه‌گیری
روش های کمک به خیریه هرچه باشد، از کمک مادی یا حمایت غیرنقدی، در بقای موسسه خیریه و گسترش نیکوکاری و البته حل مشکل یا برطرف کردن نیاز بسیاری افراد نیازمند به کمک اهمیت زیادی دارد. موسسات خیریه مختلف با اهداف خیر خود به کمک‌های مردمی زنده‌اند. در حال حاضر در اقصی نقاط ایران و تهران می‌توان موسسات مختلفی یافت که با اهداف گوناگون اقدام به فعالیت می‌کنند. یکی از موسسات خیریه غرب تهران موسسه دوست اوتیسم است که با سال‌ها سابقه فعالیت خیریه در حوزه اوتیسم، اقدام به ارائه کمک‌های درمانی، آموزشی و خدمات مختلف مورد نیاز خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم می‌کند.
