کلام در کودکان طیف اوتیسم مورد بررسیهای فراوان قرارگرفته است. مرکز تحقیقات اوتیسم در دانشگاه بوستون گزارش میکند که “از هر ۴ کودک و نوجوانی که دارای اختلال طیف اوتیسم و دارای حداقل کلام هستند، یک نفر به طور قابل توجهی بیشتر از آنچه که بتواند صحبت کند، میفهمد”. این مطالعه همچنین نشان داد که کودکانی که مهارتهای حرکتی و اجتماعی بهتری دارند، شانس بیشتری برای درک آنچه افراد میگویند دارند، حتی اگر خودشان نتوانند بهطور کامل صحبت کنند.
یافتههای این پژوهش اهمیّت حمایت از رشد و درک زبان در افراد اوتیسم را برجسته میکند. پزشکان و درمانگران باید این مهارتها را هنگام برنامهریزی و اجرای مداخلات در نظر بگیرند و دستورالعملهایی ساده و واضج را ارائه دهند تا افراد اوتیسم بتوانند بیشترین بهره را از مداخلات ببرند. گنجاندن آموزش مهارتهای اجتماعی و حرکتی در این مداخلات زبانی نیز مفید است.
چن و همکارانش دادههای نزدیک به ۱۶۰۰ کودک اوتیسم و مهارتهای کلامی پایین را با میانگین سنی حدود ۹ سال تجزیه و تحلیل کردند. محققان به بررسی این موضوع پرداختند که آیا کودکان اوتیسم که در توانایی صحبت کردن نمره پایینی کسب کردهاند، در توانایی درک و فهمیدن آنچه به آنها گفته میشود نیز نمره پایینی خواهند داشت یا خیر.
در این مطالعه از گزارشهای والدین و ابزارهای استاندارد زبان استفاده شده است؛ گزارشهای والدین برای ثبت تغییرات کلام در افراد اوتیسم مناسبتر از معیارهای استاندارد شده است. در مجموع، ۲۵ درصد از کودکان مهارتهای زبانی بهتری را نسبت به مهارتهای بیانی نشان دادند. محققان دریافتند بچههایی که مهارتهای دریافتیِ زبانی بهتری دارند، به نظر میرسد که مهارتهای حرکتی و مهارتهای اجتماعی بهتری نیز نسبت به بقیه همسالان با اختلال خود دارند. محققان معتقدند که منطقی است که برخی از کودکانی که هنوز نمیتوانند صحبت کنند، ممکن است آنچه را که گفته میشود بفهمند.
کودک اتیسم بدون کلام
درک زبان اغلب پلهای برای تولید گفتار است؛ بدون درک معنای زبان نمیتوان زبان گفتاری تولید کرد و منطقی است که مهارتهای حرکتی و اجتماعی میتواند با توانایی بهتر در درک زبان گفتاری مرتبط باشد.
مارتینز عنوان میکند که ” ما تمایل داریم بر تولیدات بیانی کلام تمرکز کنیم، امّا درک مؤثر زبان با بسیاری از مهارتهای دیگر مرتبط است. زبانها در بسیاری از موقعیّتها ثابتترین پیشبینیکننده انواع مهارتهای مختلف، از نظر مهارتهای اجتماعی، مهارتهای آموزشی، پیشرفت تحصیلی و عملکرد انطباقی یا مستقل هستند.
بخشی از دلیل تمرکز پزشکان بر روی توانایی بیانی کودک این است که سنجش آن آسانتر از توانایی سنجش درک کلامی است. کودکان از حدود ۶ ماهگی شروع به تولید آوا و حروف میکنند، حدود یک سال بعد چند کلمه را بیان کنند.
والدین باید به نقاط عطف خاصی در زبان دریافتی توجه داشته باشند:
نوزادان کمتر از ۶ ماه باید به طور مداوم به صداهای مختلف پاسخ دهند و سر خود را بچرخانند تا منبع صدا را پیدا کنند.
تا ۶ ماهگی، نوزادان باید شروع به پاسخ دادن به نام خود و پاسخ احساسی به تن صدای متفاوت والدین خود کنند.
در یک سالگی، نوزادان باید کلمات ساده روزمره را برای اشیاء تشخیص دهند و بتوانند برخی از دستورات ساده مانند “بیا اینجا” را دنبال کنند.
تا یک سال و نیم، کودکان باید بتوانند وقتی از آنها میپرسند “دهانت کو؟” به قسمتهای بدن اشاره کنند.
محققان در حال حاضر مطمئن نیستند که چه چیزی برخی از کودکان اوتیسم را از صحبت کردن باز میدارد. محققان برخی فرضیهها را بیان کرده اند، از جمله اینکه چگونه عملکرد حرکتی دهان، رشد مهارتهای حرکتی درشت و پاسخهای مغز به گفتار و صداها بر تواناییهای افراد بر صحبت کردن تأثیر میگذارد. اگرچه برخی از این کودکان گفتار را میفهمند، مهارتهای درک زبان آنها هنوز از چیزی که در رشد بهنجار انتظار میرود عقبتر است.
مطالعات نشان میدهد که ساده کردن زبانی که استفاده میکنید بسیار مفید است؛ سعی کنید از حداقل دستورالعملها، فیلم یا برنامههای دیداری برای تسهیل ارتباط در کلام استفاده کنید. این تحقیق میتواند به تلاشها برای توسعه فناوری یا سیستمهای دیگر کمک کند تا بتوان به کمک آنها به کودکان اوتیسم در برقراری ارتباط با دیگران کمک کرد. طبیعی است که همهی افراد میخواهند ارتباط برقرار کنند، آنها میخواهند از طریق برقراری ارتباط نیازهایشان را برآورده کنند، آنها میخواهند بتوانند در مورد چیزهایی در دنیای خود اظهار نظر کنند، بنابراین دسترسی دیگران به ارتباطات برای بیان افکار، خواستهها و خواستههای خود بسیار ضروری است.
بسیار اهمیّت دارد این موارد را ارزیابی کنید؛ اینکه کودک چقدر درک میکند و چقدر میتواند با کلام خود بیان کند، به شما نشان میدهد چه نوع مداخلاتی برای آن کودک هدفمند یا مؤثر خواهد بود.