اختلال طیف اوتیسم یک اختلال چند عاملی است. به دلیل عوامل خطر ژنتیکی و محیطی که در تظاهرات منحصر به فرد و شدت علائم کودکان نقش دارند، طیف وسیعی از درمان ها برای آن پیشنهاد شده است. بسیاری از والدین سوال هایی در رابطه با درمان های جایگزین برای بهبود وضعیت فرزندانشان دارند. یکی از این درمان ها، اکسیژن درمانی هایپرباریک (HBOT) است.

آیا باید استفاده از هایپرباریک را برای کودکان با اختلال طیف اوتیسم توصیه کنیم؟

اختلال طیف اوتیسم یک اختلال عصبی رشدی است که با اختلالات مداوم در ارتباطات اجتماعی متقابل و تعامل اجتماعی و همچنین الگوهای محدود یا تکراری رفتار، علایق یا فعالیت‌ها مشخص می‌شود. طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، علائم اختلال طیف اوتیسم باید در دوره‌ی اولیه رشد وجود داشته باشد و باعث اختلال در جنبه‌ها اجتماعی، شغلی و سایر جنبه‌های مهم عملکرد روزانه شود. این علائم را نمی‌شود صرفاً با ناتوانی ذهنی یا تأخیر رشد توضیح داد. اکسیژن درمانی هایپرباریک برای افرادی استفاده می‌شود که جریان اکسیژن به مغزشان کاهش‌یافته است. اکسیژن درمانی هایپرباریک غلظت بالاتری از اکسیژن را در یک محفظه یا لوله با فشار اتمسفر بیشتر فراهم می‌کند. نشان‌داده‌شده است که اکسیژن درمانی هایپرباریک در درمان آمبولی هوا یا گاز، نارسایی شریانی، مسمومیت با مونوکسید کربن و برخی اختلالات دیگر مؤثر است. حامیان ادعا می‌کنند که اکسیژن درمانی هایپرباریک؛ زبان، مهارت‌های اجتماعی، تماس چشمی و سطح آگاهی را در افراد با اختلال اوتیسم بهبود می‌بخشد. درمان با اکسیژن هایپرباریک برای اولین‌بار در سال 1662 با استفاده از هوای فشرده به‌جای اکسیژن توسعه یافت. تا سال 1877، با وجود فقدان شواهد علمی در مورد اثربخشی درمان، از اتاقک‌های هایپرباریک برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شد. در دهه 1930، اتاق‌های هایپرباریک با استفاده از اکسیژن تحت‌فشار معرفی شدند و اکنون به طور گسترده به‌عنوان درمانی برای سوختگی، زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند و … استفاده می‌شوند.

روش درمان

این روش شامل درازکشیدن در یک محفظه هایپرباریک، معمولاً 90 دقیقه در هر جلسه است. تعداد جلسات بسته به توانایی فرد در پرداخت هزینه متفاوت است و در حال حاضر هیچ دستورالعمل درمانی استانداردی در مورد تعداد جلسات موردنیاز برای اثربخشی این درمان وجود ندارد.

اگرچه که مجموعه موردی و کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده شواهدی برای حمایت از مزایای اکسیژن درمانی هایپرباریک برای کودکان با اختلال طیف اوتیسم نشان نمی‌دهند؛ اما فرض بر این است که کودکان با اختلال اوتیسم به دلیل افزایش بالقوه پرفیوژن مغزی که در طول درمان رخ می‌دهد، ممکن است از اکسیژن درمانی هایپرباریک بهره‌مند شوند. استنشاق اکسیژن بالاتر از اتمسفر ممکن است منجر به افزایش فشار جزئی اکسیژن شریانی شود که منجر به افزایش اکسیژن‌رسانی به مغز می‌شود. علاوه بر این، اکسیژن درمانی ممکن است اختلال عملکرد میتوکندری را بهبود بخشد و تولید آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی را تنظیم کند. در حال حاضر، شواهد کافی برای حمایت از استفاده از اکسیژن درمانی هایپرباریک برای درمان کودکان با اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد و استفاده از آن به‌عنوان نوعی درمان توصیه نمی‌شود. تحقیقات بیشتر ممکن است گروه‌های خاصی از کودکان را نشان دهد که ممکن است از چنین درمانی سود ببرند.