پس از ارائه تشخیص اختلال طیف اوتیسم در کودک، یکی از نیازمندیهای ویژه خانوادهها دریافت پشتیبانی روانشناختی اوتیسم است. با ورود اوتیسم به زندگی خانواده، آنها با پدیده جدیدی مواجه میشوند که شاید از پیش با آن آشنا نباشند. همچنین گاهی کودک رفتارهایی متفاوت از بچههای عادی از خود نشان میدهد، اما بخاطر عدم آگاهی والدین از این اختلال، کودک دیرهنگام تشخیص دریافت میکند. برای همین آشنایی با روش های تشخیص اوتیسم هم برای خانوادهها اهمیت زیادی دارد. در ادامه شما را با خدمات جامع تشخیصی اوتیسم و البته پشتیبانی روانشناختی اوتیسم آشنا میکنیم.
پشتیبانی روانشناختی اوتیسم
هنگام طی کردن پروسه درمانی، دریافت پشتیبانی روانشناختی اوتیسم اهمیت زیادی دارد. ضرورت دارد تا متخصصین روانشناسی و درماندرمانی همواره در پروسه درمانی حضور داشته باشند تا درمان به شیوه تخصصی و صحیح انجام شود. درمان روانشناختی اوتیسم نیازمند رویکردی چندوجهی است و مشاوران باید آگاهی کاملی از اوتیسم و انواع آن داشته باشند. مشاورههای فردی و گروهی فضای مطمئنی برای افراد فراهم میکند تا بتوانند دغدغهها و سوالات خود را مطرح کنند. روانشناسان به خانوادهها کمک خواهند کرد تا نحوه کنترل رفتار را تعیین کرده و بتوانند فضای داخل خانه را هم برای کودک آماده کنند. همچنین در صورت وجود خواهران و برادران، بخصوص در سنین پایینتر نیاز به آگاهیبخشی ویژه آنها نیز احساس میشود.
پشتیبانی روانشناختی اوتیسم با برآورده کردن نیازهای منحصر به فرد این کودکان و خانوادههایشان صورت میگیرد. این پشتیبانی در صورتی که خانوادهها امکان حضور در محل را نداشته باشند، گاهی به صورت تلفنی نیز انجام میشود. روانشناسان برای مواجهه با اختلال طیف اوتیسم از انواع استراتژیها و متخصصین دیگر کمک میگیرند. حضور خود خانواده و همکاری اعضای خانواده در این شرایط اهمیت زیادی دارد.
با توجه به اینکه اوتیسم یک اختلال مادامالعمر است، خانواده نیاز به کمک مدام و دریافت مشاورههای پایدار خواهد داشت. همچنین باید خاطر نشان کنیم که تغییرات در کودکان اوتیسم گاها زمانبر بوده و دستیابی به تغییر چشمگیر شاید در مدت زمان کوتاه میسر نباشد. ضمن اینکه هر کودک اوتیسم ویژگیهای مخصوص به خود را دارد. گاهی خانوادهای شاهد پیشرفت چشمگیر یک کودک و پیشرفت کمتر کودک خود هستند. این مسئله با توجه به نیازهای کودک و ویژگیهای خاص او متفاوت خواهد بود و نباید در اوتیسم دست به مقایسه زد. هر کودکی سرعت خود را دارد و اهداف درمانی هرکسی هم با دیگری متفاوت است. اوتیسم در سه سطح شدید، متوسط و خفیف دستهبندی شده و با توجه به شدت اختلال و علائم کودک، طی کردن فرآیند درمان هم صورتهای خاص خود را خواهد داشت.
اوتیسم چیست؟
والدینی که تازه بچهدار شدهاند، نگرانیهای زیادی برای کودک خود دارند. با توجه به شیوع گسترده اختلال طیف اوتیسم، گاهی در صورتی که کودک رفتارهای نامتعارف از خود نشان دهد، والدین به وجود این اختلال شک میکنند. آگاهی از ویژگیهای اوتیسم به والدین کمک خواهد کرد تا درک درستتری از فرزند خود داشته باشند و بتوانند تصمیم درست را درباره او بگیرند.
اختلال طیف اوتیسم یکجور اختلال عصبی رشدی است که در قالب ناتوانی در رشد خود را نشان میدهد که ناشی از تفاوت در مغز است. کودکان اوتیسم در مهارتهای کلامی و غیرکلامی، مهارتهای شناختی و رفتارهای اجتماعی تفاوتهایی با سایرین دارند. مقاومت در برابر تغییر، رفتارهای کلیشهای، واکنش نشان ندادن در برابر اسم خود و برقرار نکردن تماس چشمی از ویژگیهای بارز این اختلال است. این اختلال در پسران چهار برابر دختران رخ میدهد و عواملی همچون ژنتیک، برخی بیماریهای مادر در دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض سموم و آلایندههای محیطی و زایمان زودرس برای آن شناسایی شدهاند.
روش های تشخیص اوتیسم چیست؟
در درجه اول، اوتیسم هرچقدر زودتر تشخیص داده شود و برای بهبود آن اقدام شود، بهتر است. معمولا این اختلال از سنین دو سالگی تشخیص داده میشود. اختلال طیف اوتیسم درمان نداشته و تنها افراد دارای این اختلال در صورت دریافت مداخلات متعدد قادر به کنترل علائم خواهند بود. تشخیص اوتیسم میتواند گاها کار دشواری باشد. در خدمات جامع تشخیصی اوتیسم در درجه اول به نشانههای بیرونی توجه میشود. عواملی همچون نگفتن عبارات معنیدار تا دو سالگی، انجام ندادن حرکاتی مانند اشاره کردن یا نشان دادن تا سن یک سالگی، نشان ندادن احساس شادی و لبخند نزدن تا شش ماهگی، خارج نکردن هیج صدایی از دهان تا یک سالگی میتوانند پزشکان را وادارند تا با انواع روش های تشخیص اوتیسم به قطعیت برسند.
غربالگری اختصاصی مربوط به اوتیسم از سنین ۱۸ ماهگی صورت میگیرد. انجام انواع تستهای شنوایی نیز انجام خواهد شد. بعد از غربالگری، معاینه جسمی و عصبی توسط تیم متخصصین انجام میشود. لازم به یادآوری است که خدمات جامع تشخیصی اوتیسم باید توسط یک تیم و گروهی از افراد صورت گیرد و تنها مراجعه به یک متخصص کافی نیست. این متخصصین شامل آسیبشناسان گفتار و رفتار، متخصصین رشد، روانشناسان کودک و کاردرمانگران میشود. در این راستا ترکیبی از ابزارهای مختلف غربالگری برای دریافت یک تشخیص درست استفاده خواهد شد. از جمله پرسشنامه سنین و مراحل، برنامه معاینه تشخیصی اوتیسم، مقیاس درجهبندی اوتیسم در کودکی و بسیاری ابزارهای دیگر را شامل میشود. آزمایش ژنتیک نیز میتواند تغییرات دیانای را نشان دهد و به تشخیص بیماری ژنتیکی کمک کند.
دوست اتیسم، موسسهی خیریه برای حمایت از کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم. با ارائه اطلاعات، منابع و خدمات حمایتی، به والدین و کودکان کمک میکنیم تا با چالشهای اوتیسم بهتر مقابله کنند.