بر اساس یک مطالعه جدید، موشها و ماهی که فاقد ژن GIGYF1 مرتبط با اوتیسم هستند، رفتارهای اجتماعی غیرعادی نشان میدهند.
محققان میگویند این یافتهها تغییرات ژن را به ویژگیهای اجتماعی در افراد اوتیسم مرتبط میکند.
در میان ژنهایی که بهشدت با اوتیسم مرتبط هستند، GIGYF1 بهعنوان دومین ژن متداول جهشیافته در افراد اوتیسم و اختلالات عصبی – رشدی مرتبط رتبهبندی میشود.
بو شیونگ، استاد پزشکی قانونی در دانشگاه علم و فناوری هوآژونگ در چین میگوید: اما اطلاعات کمی در مورد نقش این ژن در ویژگیهای اوتیسم وجود دارد یافتههای اولیه به نقشی در تنظیم رفتار اجتماعی اشاره میکند: حذف این ژن حافظه اجتماعی موشها را از طریق مکانیسمهایی که گمان میرود با اختلال در سیگنالدهی انسولین واسطه میشوند را ضعیف میکند. در این مطالعه پنجاههزار نفر از خانوادههایی که حداقل یک فرزند دارای اوتیسم داشتهاند شرکت کردهاند. آنها هفت جهش جدید GIGYF1 را شناسایی کردند و دادهها را با ۱۹ نوع گزارش شده قبلی ترکیب کردند. ارجاع متقابل با اطلاعات بالینی نشان داد که ۸۶ درصد از افراد مبتلا به جهش GIGYF1 دارای اوتیسم هستند به همین نسبت مشکلات ارتباطی و فوبیای اجتماعی در کنار مشکلات خواب و تأخیر در گفتار دارند. شیونگ و همکارانش دریافتند جنینهای ماهی که از طریق CRISPR ویرایش شدهاند و فاقد GIGYF1 هستند، کندتر از همتایان نوع وحشی خود رشد میکنند در بزرگسالی، ماهیها بیشتر مضطرب هستند و تمایل کمتری به معاشرت دارند. ماهیها به طور معمول بسیار اجتماعی هستند: آنها بهندرت بهتنهایی شنا میکنند و ترجیح میدهند در دستههایی به نام سوله سفر کنند. هنگامی که در یک محفظه سه حفرهای با یک ماهی در یک انتها و یک محفظه خالی در سمت دیگر قرار میگیرند، ماهیهای وحشی برای شرکت انتخاب میشوند؛ اما ماهیهای فاقد GIGYF1 تنهایی را ترجیح میدهند و مضطرب به نظر میرسند و اغلب در اطراف محفظه میچرخند. علاوه بر این، آنها فاصله بیشتری بین خود و دیگران حفظ میکنند. موشهایی که تنها یک کپی از ژن GIGYF1 مهندسی شدهاند، نقایص اجتماعی را نیز نشان میدهند. تحقیقات جدید نشان میدهد تمایل یک موش موردمطالعه، در ارتباط با یک غریبه نسبت به کسانی که از قبل میشناسد موشهای جهشیافته در نزدیکی موش آشنا ماندند. حذف GIGYF1 همچنین باعث ایجاد رفتارهای تکراری، یکی از ویژگیهای اصلی اوتیسم شد. اینکه چگونه انواع GIGYF1 باعث ایجاد تغییرات در رفتار اجتماعی میشود، یک سؤال باز باقی میماند. در حال حاضر، ما فقط یک قطعه کوچک از کل تصویر را میدانیم. شیونگ میگوید: ما هنوز مکانیسمهای مولکولی دقیقی را نمیدانیم که این جهشها باعث ایجاد نقصهای رفتاری میشوند. یافتههای اولیه به تغییرات در ارتباطات عصبی اشاره دارد. محققان با غربالگری رونوشتها و پروتئینهایی که به GIGYF1 متصل میشوند، صدها هدف پاییندستی، از جمله چندین مورد درگیر در انتقال سیناپسی را شناسایی کردند. آنها اکنون از الکتروفیزیولوژی استفاده میکنند تا ببینند چگونه حذف GIGYF1 در موشها بر ارتباطات عصبی تأثیر میگذارد. کاتیا ایگرجا، محقق مؤسسه زیستشناسی ماکس پلانک در توبینگن آلمان، میگوید: ازآنجاییکه به نظر میرسد عملکرد GIGYF1 در بین مدلهای حیوانی حفظ شده است جالب است که ببینیم آیا اثرات مشابهی در ارگانوئیدها و سلولهای بنیادی دیده میشود یا خیر، در این مطالعه او اضافه میکند که اگر چنین است دانشمندان میتوانند مکانیسمهای مولکولی GIGYF1 را مشخص کنند و مداخلات درمانی بالقوهای را که کمبود GIGYF1 را کاهش میدهد، شناسایی کنند.
